jak wygląda terapia emdr
EMDR is een vorm van therapie die gebruikt wordt voor het verwerken van trauma’s. De afkorting staat voor Eye Movement Desensitization Reprocessing. Bij een EMDR behandeling helpt de psycholoog je om de emotionele lading bij een heftige herinnering te verminderen. Je vergeet niet wat er is gebeurd, maar de emoties die je erbij voelt worden
10 pomysłów na zabawy sensoryczne – SI w domu. Wzrok, smak, zapach, słuch i dotyk – oto bodźce z którymi dziecko styka się codziennie. W czasie pierwszych lat życia dziecka następuje niesłychanie szybki rozwój wszystkich tych zmysłów. Dziecięcy układ nerwowy uczy się jak identyfikować i integrować bodźce, które do niego
Psychoterapia EMDR to terapia przeznaczona dla tych, którzy doświadczyli bolesnych, traumatycznych zdarzeń i próbują radzić sobie z ich psychicznymi konsekwencjami. Takie poważne doświadczenia, mogą doprowadzić do rozregulowania układu nerwowego oraz niechcianych i trudnych do kontrolowania reakcji ze względu na wysoki poziom stresu, jaki generują.Niepożądane reakcje
La terapia EMDR es un recurso psicoterapéutico eficaz que se ha mostrado especialmente útil ante psicopatologías basadas en recuerdos interiorizados de una manera inadecuada y que producen un exceso de ansiedad o angustia en la persona. Se trata de un ejemplo de cómo la neuropsicología puede aportar herramientas útiles para la terapia
Może to oznaczać, że rana psychiczna po konkretnym zdarzeniu nie jest do końca zagojona. Odpowiedzią na tego typu traumy jest terapia traumy EMDR, która może pomóc naszemu mózgowi przetworzyć trudne wspomnienia. Czym jest terapia EMDR, na czym polega, jak wygląda jej przebieg i czy może być skuteczna – o tym w poniższym artykule.
nonton film after everything 2023 sub indo. Podcastu można też posłuchać na Spotify: Terapia EMDR, czyli Eye Movement Desensitization and Reprocessing, to jedna z form psychoterapii, stosowana przy leczeniu między innymi traumy. W języku polskim nazwę terapii tłumaczymy jako „terapię odwrażliwiania i przetwarzania za pomocą ruchu gałek ocznych”. Terapia EMDR z roku na rok zyskuje coraz większą popularność, dlatego w ramach cyklu „ABC Psychoterapii” rozmawiamy o tym, na czym polega ta forma leczenia, jakie ma zastosowanie oraz w jakich zaburzeniach może okazać się pomocna. Wspólnie z gościem spotkania, dr Marią Matynią, psychologiem i terapeutą EMDR, poruszamy kwestie tego jak wygląda proces terapeutyczny, jak długo trwa, a także dowiadujemy się czy terapia odwrażliwiania i przetwarzania za pomocą ruchu gałek ocznych jest bezpieczna. Spotkanie prowadzi psycholożka i psychoterapeutka poznawczo-behawioralna, Joanna Gutral. Wszystkie materiały z tego cyklu znajdziesz w naszej playliście na Spotify: Interesujesz się psychologią? Dołącz do innych w grupie Strefa Psyche Uniwersytetu SWPS na Facebooku. W cyklu „ABC Psychoterapii” realizowanym w ramach Strefy Psyche Uniwersytetu SWPS wraz z zaproszonymi gośćmi poruszamy tematy dotyczące zdrowia psychicznego. Strefa Psyche Uniwersytetu SWPS to projekt popularyzujący wiedzę psychologiczną na najwyższym merytorycznym poziomie oraz odkrywający możliwości działania, jakie daje psychologia w różnych sferach życia zarówno prywatnego, jak i zawodowego. Projekt obejmuje działania online, których celem jest umożliwienie rozwoju każdemu, kto ma taką potrzebę lub ochotę, niezależnie od miejsca, w którym się znajduje. Więcej o projekcie: Gość dr Maria Matynia – psycholog, psychotraumatolog, psychoterapeuta poznawczo-behawioralny w trakcie certyfikacji, terapeuta EMDR. Pracuje z osobami dorosłymi, prowadząc indywidualne sesje terapeutyczne. Specjalizuje się w terapii traumy, zaburzeń lękowych, afektywnych oraz zaburzeń osobowości. Swoją pracę poddaje systematycznej superwizji. Absolwentka społecznej psychologii klinicznej oraz Interdyscyplinarnych Studiów Doktoranckich na Uniwersytecie SWPS w Warszawie. Ukończyła całościowe szkolenie terapii EMDR oraz studia podyplomowe z psychotraumatologii. Obecnie realizuje 4-letnie szkolenie psychoterapeutyczne w nurcie poznawczo-behawioralnym w Centrum CBT w Warszawie. Na co dzień pracuje w Szpitalu Specjalistycznym MSWiA w Otwocku na Oddziale Leczenia Zaburzeń Nerwicowych oraz w prywatnych ośrodkach zdrowia psychicznego. Prowadząca Joanna Gutral – psycholog, doktorantka Interdyscyplinarnych Studiów Doktoranckich Uniwersytetu SWPS w Warszawie, psychoterapeutka w trakcie certyfikacji w Podyplomowej Szkole Psychoterapii Poznawczo-Behawioralnej pod kierunkiem dr A. Popiel i dr E. Pragłowskiej na Uniwersytecie SWPS. Od lat zajmuje się psychoedukacją, organizując warsztaty i spotkania, które uświadamiają, że psychoterapia to metoda oparta na dowodach naukowych. Jest współzałożycielką portalu Zdrowa Głowa i organizatorką kampanii społecznej „Mam Terapeutę”. Pracuje dydaktycznie na Uniwersytecie SWPS w Warszawie.
Terapia EMDR? Czy ruch gałek ocznych podczas myślenia o traumatycznych przeżyciach może pomóc nam się z nimi uporać? Choć ten opis to spore uproszczenie, to odpowiedź brzmi: tak! Okazuje się, że terapia EMDR (terapia odwrażliwiania za pomocą ruchu gałek ocznych) jest niezwykle skutecznym sposobem na walkę o zdrowie psychiczne. Co to jest terapia EMDR? Terapia odwrażliwiania za pomocą ruchu gałek ocznych (EMDR) odnosi się do interaktywnej techniki psychoterapii stosowanej do łagodzenia stresu psychicznego. Zgodnie z teorią stojącą za tym podejściem, traumatyczne i bolesne wspomnienia mogą powodować stres pourazowy, jeśli nie zostaną w całości przetworzone. Jeśli trauma nie zostanie całkowicie przepracowana, to różne bodźce (np. obrazy, dźwięki, słowa, zapachy) mogą przywoływać przykre wspomnienia i wywoływać ich ponowne przeżywanie razem z całą gamą negatywnych emocji. Takie ponowne doświadczanie prowadzi do emocjonalnego niepokoju i innych objawów uznawanych za zespół stresu pourazowego (PTSD). EMDR ma na celu zmniejszenie objawów traumy poprzez zmianę sposobu przechowywania wspomnień w mózgu. Terapeuta robi to, prowadząc Cię przez serię ruchów gałek ocznych, gdy będziesz przypominał sobie traumatyczne wspomnienia, aż te wspomnienia przestaną powodować niepokój. Chociaż pierwotnie metodę opracowano w celu leczenia traumy i zespołu stresu pourazowego, terapia EMDR może również pomóc złagodzić objawy innych problemów ze zdrowiem psychicznym. W przeciwieństwie do innych form terapii, które koncentrują się na zmianie emocji, myśli i zachowań wynikających z niepokojących doświadczeń, terapia EMDR koncentruje się bezpośrednio na konkretnych wspomnieniach, aby zmienić sposób ich przechowywania w mózgu. Jak powstała terapia EMDR? Pod koniec lat 80. Francine Shapiro, amerykańska psycholog, odkryła związek między ruchem gałek ocznych a uporczywymi powrotami traumatycznych wspomnień. Rozpoczęła badać to zjawisko, co przekształciło się w trwające całe życie badanie i rozwój terapii odwrażliwiania za pomocą ruchu gałek ocznych. Praca dr Shapiro rozwinęła się od hipotezy do w pełni ustrukturyzowanego procesu terapeutycznego. Terapia EMDR okazała się skuteczna, co potwierdzają liczne badania kliniczne, czy studia przypadków z całego świata. Wiele szanowanych globalnych organizacji potwierdza skuteczność terapii opracowanej przez dr Shapiro. Wśród nich znaleźć można między innymi Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne, czy Światową Organizację Zdrowia (WHO). W ostatnich latach metoda terapii EMDR zyskuje coraz szerszą popularność – nie tylko wśród profesjonalistów. Także znane postaci i celebryci przyznają się do korzystania z tej formy terapii (opowiedział o tym między innymi książę Harry czy Sandra Bullock). Doktor Francine Shapiro wydała kilka książek na temat wyników swoich badań i samej metody EMDR. Jedna z nich została przetłumaczona także na język polski – jest to „Zostawić przeszłość w przeszłości”. Kto może skorzystać z terapii EMDR? Choć pierwotnie terapia miała służyć leczeniu zespołu stresu pourazowego (PTSD), to obecnie pomaga dzieciom i dorosłym w każdym wieku zmierzyć się z szeroką gamą problemów psychologicznych. Lista zaburzeń, w których zastosowanie znajduje EMDR między innymi: zaburzenia lękowe (w tym ataki paniki, fobie),depresja,zaburzenie afektywne dwubiegunowe,zaburzenia dysocjacyjne,zaburzenia odżywiania,zaburzenia osobowości,zespół stresu pourazowego (PTSD),zaburzenia snu,uzależnienia i nadużywanie substancji,chroniczny ból i choroby przewlekłe,inne stany powodujące cierpienie EMDR może być stosowany samodzielnie lub w połączeniu z innymi technikami psychoterapii (takimi jak terapia poznawczo-behawioralna CBT) oraz farmakoterapią. Czym jest trauma i traumatyczne przeżycie? Mówiąc najprościej, trauma ma miejsce, gdy wydarza się przytłaczające lub niepokojące wydarzenie, które obezwładnia twoją zdolność radzenia sobie. Trauma zmienia to, co myślisz o sobie i otaczającym Cię świecie. Sprawia, że czujesz się bezradny i powoduje cierpienie przez długi czas. Trauma to emocjonalna reakcja osoby na niepokojące doświadczenie. Niewiele osób może przejść przez życie bez napotkania jakiejś traumy. W przeciwieństwie do zwykłych trudności, traumatyczne wydarzenia są zwykle nagłe i nieprzewidywalne, wiążą się z poważnym zagrożeniem życia – takim jak uszkodzenie ciała lub śmierć – i są poza kontrolą danej osoby. Co najważniejsze, wydarzenia są traumatyczne do tego stopnia, że podważają poczucie bezpieczeństwa i stwarzają poczucie, że w każdej chwili może dojść do katastrofy. Utrata rodziców w dzieciństwie, wypadki samochodowe, przemoc fizyczna, napaść seksualna, wojskowe doświadczenia bojowe, nieoczekiwana utrata bliskiej osoby to często traumatyczne wydarzenia. Trauma to też wysoce indywidualna sprawa. To, co u jednej osoby może wywołać traumę na całe życie, u drugiej osoby może nie wywołać jej wcale. Niektórzy są w stanie poradzić sobie z traumatyzującym przeżyciem sami, a inni będą potrzebować profesjonalnego wsparcia i/lub leków. Czym różni się terapia EMDR od innych terapii? Przede wszystkim terapia EMDR nie wymaga szczegółowego omawiania niepokojącego problemu. Terapia EMDR ma na celu rozwiązanie nieprzetworzonych traumatycznych wspomnień bazując bezpośrednio na pracy mózgu. Dlatego ten typ terapii jest szczególnie przydatny osobom, które mają problemy z otworzeniem się na sesjach i długotrwałym uczestnictwie w terapii mówionej. Co więcej, terapię EMDR często można przeprowadzić w mniejszej liczbie sesji niż inne psychoterapie. Jak skuteczna jest terapia EMDR? Jesteś sceptycznie nastawiony? Faktycznie, idea leczenia poprzez wykonywanie ruchów gałek ocznych podczas myślenia o traumatycznym przeżyciu może wydawać się ekscentryczna. Jednak możesz być spokojny, od czasu wprowadzenia metody EMDR kilkadziesiąt lat temu wiele badań potwierdziło jej skuteczność. Badanie z 2015 roku wykazało, że terapia EMDR okazała się obiecująca w leczeniu przewlekłej depresji – 68 procent osób otrzymujących EMDR wykazało pełną remisję po leczeniu. Zauważono poprawę w zakresie objawów depresji, a także mniej nawrotów i problemów związanych z depresją podczas obserwacji ponad rok później. Według przeglądu z 2020 r. obejmującego sześć badań, EMDR może pomóc w leczeniu psychozy bez negatywnych skutków ubocznych. We wszystkich sześciu badaniach zastosowanie terapii EMDR pomogło zmniejszyć urojenia i objawy negatywne. Niektórzy uczestnicy zauważyli również zmniejszenie halucynacji i paranoi. Według Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego (APA) terapia EMDR jest skuteczna i zalecana w leczeniu objawów zespołu stresu pourazowego (PTSD). W badaniu opublikowanym w 2018 r. porównywano skuteczność EMDR i terapii poznawczo-behawioralnej (CBT) w leczeniu objawów lęku napadowego i poprawie jakości życia pacjentów, stwierdzając, że EMDR jest tak samo skuteczny jak terapia poznawczo-behawioralna. W 2017 r. przegląd opublikowanych badań dotyczących skuteczności EMDR w leczeniu objawów związanych z traumą u osób z psychozą, depresją, zaburzeniem dwubiegunowym, zaburzeniami lękowymi, zaburzeniami używania substancji i przewlekłym bólem pleców wykazał, że EMDR łagodzi objawy tych zaburzeń. W przeglądzie znaleziono również dowody na to, że EMDR może nawet pomóc złagodzić inne nietraumatyczne objawy występujące w zaburzeniach nastroju i może być przydatne jako dodatkowe leczenie osób cierpiących na przewlekły ból. Jak terapia EMDR wpływa na mózg? Nasze mózgi mają naturalny sposób na odzyskanie sił po traumatycznych wspomnieniach i wydarzeniach. Proces ten obejmuje komunikację między ciałem migdałowatym (sygnał alarmowy dla stresujących wydarzeń), hipokampem (który pomaga w nauce, w tym wspomnieniami o bezpieczeństwie i niebezpieczeństwie) oraz korą przedczołową (która analizuje i kontroluje zachowanie i emocje). Chociaż w wielu przypadkach z traumatycznym doświadczeniem można sobie poradzić bez zewnętrznej pomocy, nie zawsze się tak dzieje. Terapia odwrażliwiania za pomocą ruchu gałek ocznych pomaga mózgowi przetwarzać te wspomnienia i umożliwia wznowienie normalnego przetwarzania bodźców. Nie martw się, nie utracisz wspomnień poprzez terapię. Doświadczenie jest nadal pamiętane, ale reakcja emocjonalna na traumatyczne wspomnienie zostaje zmieniona. Jak wygląda terapia EMDR? EMDR to indywidualna terapia, zazwyczaj stosowana od jednego do dwóch razy w tygodniu. Łącznie przeprowadza się od 6 do 12 sesji – choć w niektórych przypadkach pozytywne efekty można zacząć odczuwać szybciej. Typowa sesja terapii EMDR trwa około 60 minut. Każda kolejna faza terapii pomaga przezwyciężyć stres emocjonalny i traumę, a następnie nauczyć się umiejętności radzenia sobie z obecnym i przyszłym stresem. To ustrukturyzowana terapia, która zachęca pacjenta do krótkiego skupienia się na wspomnieniu traumy, jednocześnie doświadczając obustronnej stymulacji (zazwyczaj poprzez ruchy gałek ocznych), wiąże się z redukcją emocji związanych ze wspomnieniami traumy. W przeciwieństwie do innych terapii, które koncentrują się na bezpośredniej zmianie emocji, myśli i odpowiedzi wynikających z traumatycznych doświadczeń, terapia EMDR koncentruje się bezpośrednio na pamięci i ma na celu zmianę sposobu przechowywania pamięci w mózgu, zmniejszając w ten sposób i eliminując problematyczne objawy . Terapia EMDR różni się od innych terapii skoncentrowanych na traumie tym, że nie obejmuje wydłużonej ekspozycji na niepokojącą pamięć, szczegółowych opisów traumy, kwestionowania dysfunkcyjnych przekonań czy zadań domowych. Czego spodziewać się na sesji terapii odwrażliwiania za pomocą ruchu gałek ocznych? Zazwyczaj podczas sesji EMDR terapeuta prowadzi osobę przez ustrukturyzowany, ośmiostopniowy proces. Proces ten może pomóc im odkryć spostrzeżenia i tworzyć nowe myśli, jednocześnie koncentrując się na docelowym traumatycznym wspomnieniu, angażując się w ruch gałek ocznych lub inne ćwiczenia. Gdy wspomnienie traumatycznego incydentu jest przetwarzane, osoba może zacząć czuć się mniej przytłoczona lub zmartwiona, gdy myśli o różnych aspektach tego wspomnienia. Może też zacząć myśleć o innych bolesnych lub niepokojących wspomnieniach, związanych z tym, który był celem sesji. Jest to znak, że pamięć jest przetwarzana i mózg zaczyna się „leczyć”. Faza 1: Analiza historii, zbieranie wywiadu i planowanie leczenia Twój terapeuta najpierw porozmawia z Tobą na temat Twoich doświadczeń, wspomnień i przykrych objawów. Musi dobrze zrozumieć sytuację i trafnie określić etap procesu leczenia, na którym się aktualnie znajdujesz. Ta faza oceny obejmuje również omówienie traumatycznych doświadczeń i zidentyfikowanie potencjalnych wspomnień, którymi należy się zająć. Na podstawie Twojej historii Ty i Twój terapeuta opracujecie plan leczenia, który będzie ukierunkowany na redukcję emocjonalnych reakcji na określone wspomnienia lub zdarzenia. Faza 2: Przygotowanie Twój terapeuta nauczy Cię kilku różnych technik, które pomogą Ci radzić sobie ze stresem, którego doświadczasz, lub nieprzyjemnymi uczuciami, które mogą pojawić się podczas leczenia. Na przykład możesz nauczyć się technik radzenia sobie ze stresem, w tym ćwiczeń głębokiego oddychania i uważności. Terapeuta objaśnia zabieg i wprowadza klienta w procedury, ćwicząc ruch gałek ocznych lub inne niezbędne do leczenia elementy. Faza 3: Ocena Podczas trzeciej fazy terapii terapeuta poprowadzi Cię przez proces wyboru konkretnego wspomnienia, wraz z wszelkimi istotnymi jego aspektami, takimi jak: bolesne emocje lub doznania fizyczne,natrętne myśli lub obrazy,niepokojące lub niechciane przekonania o siebie,ładunek emocjonalny. Zostaniesz również poproszony o zidentyfikowanie pozytywnego przekonania na swój temat, związanego z mentalnym obrazem pamięci i ocenę tego przekonania zgodnie z jego prawdziwością. Faza 4: Odczulanie (desensytyzacja) Gdy skupisz się na traumatycznym wspomnieniu, terapeuta poprowadzi Cię przez zestawy stymulacyjne (zazwyczaj są to ruchy gałek ocznych). Po każdym zestawie stymulacyjnym terapeuta poinstruuje cię, abyś oczyścił umysł i omówił wszelkie spostrzeżenia, myśli, wspomnienia, uczucia lub obrazy, które przychodzą ci do głowy. Jeśli nadal doświadczasz negatywnych doznań, staną się one przedmiotem następnego zestawu. Ten proces trwa, dopóki pamięć docelowa nie przestanie Cię niepokoić. EMDR ma na celu zerwanie wszelkich skojarzeń między wspomnieniami a negatywnymi objawami. Podczas tej fazy klient koncentruje się na traumatycznym wspomnieniu, równocześnie angażując się w ruchy oczu. Następnie klient zgłasza wszelkie nowe myśli, które się pojawiły. Terapeuta określa, na czym należy skupiać się podczas sesji ruchów gałek ocznych. Faza 5: Instalacja Piąta faza EMDR wzmacnia pozytywne przekonanie, które zidentyfikowałeś w fazie trzeciej. Kiedy nie doświadczasz już niepokoju związanego z traumatycznym wspomnieniem, terapeuta poprosi Cię o skupienie się na pozytywnym przekonaniu. Faza 6: Skanowanie ciała Po tym, jak wzmocnisz swoje pozytywne przekonanie, terapeuta poprosi cię, abyś zauważył, czy masz jakąkolwiek reakcję fizyczną, myśląc o wspomnieniu i pozytywnym przekonaniu. Celem tego jest identyfikacja wszelkich pozostałych objawów i resztki niepokoju. Jeśli nadal odczuwasz napięcie, Twój terapeuta przeprowadzi Cię przez kolejne zestawy stymulacyjne, aż problem zostanie rozwiązany. Faza 7: Zamknięcie Zamknięcie służy do zakończenia każdej sesji. Podczas tej fazy ty i twój terapeuta omówicie pozytywne kroki, które zrobiliście i jak podtrzymywać pozytywne efekty terapii na co dzień. Twój terapeuta może przydzielić pracę domową, aby pomóc w utrzymaniu postępów między sesjami. Typowe zadania domowe obejmują: prowadzenie dziennika, które śledzi Twoje postępy i techniki relaksacyjne, których się uczysz,techniki samopomocy, takie jak wizualizacja, w których używasz wyobraźni, aby wyobrazić sobie spokojne otoczenie. Faza 8: Ponowna ocena Każda nowa sesja zaczyna się od ponownej oceny. Ty i Twój terapeuta omówicie Twój aktualny stan psychiczny i to, czy techniki leczenia działają. Co warto wiedzieć przed wypróbowaniem terapii EMDR? Może się okazać, że początek terapii wyzwala pewien emocjonalny niepokój i dyskomfort, zwłaszcza jeśli dopiero zaczynasz radzić sobie z traumatycznymi wydarzeniami. Ale ponieważ EMDR nie wymaga długiego mówienia o traumie ani spędzania dużo czasu na myśleniu o tym, może wydawać się mniej przytłaczające niż inne podejścia stosowane w leczeniu traumy. Jeśli podczas leczenia poczujesz się zestresowany, terapeuta pomoże ci wrócić do teraźniejszości, zanim przejdziesz do innego traumatycznego wspomnienia. Pamiętaj też, że zanim zaczniesz, nauczysz się również strategii relaksacji i uważności, a te techniki mogą pomóc ci radzić sobie z niechcianymi emocjami. Czy efekty terapii EMDR utrzymują się po czasie? Po terapii EMDR większość klientów może spodziewać się ulgi, niższego poziomu cierpienia związanego z traumatycznymi wspomnieniami i braku poczucia, że nadal przeżywają w myślach traumatyczne wydarzenie. Klienci mogą spodziewać się też zwiększonych umiejętności radzenia sobie i i zyskania zdrowszych myśli i przekonań. Czasami mogą wystąpić skutki uboczne, ale na ogół są one bardzo łatwe do opanowania i są częścią procesu gojenia. Większość badań potwierdza, że te efekty terapii EMDR utrzymują się z czasem. EMDR to nie hipnoza Klient nie śpi i jest czujny przez całą sesję. Klient ma pełną kontrolę nad całą sesją. Gdy ktoś zechce przestać, może to zrobić w dowolnym momencie. Terapeuta nie może „zmusić” klienta do zrobienia czegoś, czego nie chce robić. EMDR nie odzyskuje wypartych wspomnień EMDR tylko wspomaga mózg w ponownym przetwarzaniu wspomnień. Nie ma na celu dotrzeć do stłumionych lub nieuświadomionych wspomnień i doświadczeń. EMDR służy nie tylko do radzenia sobie z ciężką traumą Może być używany do pracy nad lękiem, zaburzeniem kompulsywno-obsesyjnym, depresją i innymi wyzwaniami zdrowia psychicznego. Te zachowania skądś się wzięły i można je zmienić poprzez ponowne przetworzenie. EMDR jest idealne do leczenia zespołu stresu pourazowego, ale nie musi się ograniczać tylko do tego typu przypadków. Psychoterapeuta EMDR w Warszawie Gotowy do wypróbowania EMDR? Uwzględnienie poniższych wskazówek może pomóc w znalezieniu odpowiedniego profesjonalisty. Zapisz się na terapię EMDR Terapeuci oferujący terapię z podejście EMDR powinni być do tego przygotowani poprzez ukończenie adekwatnego kursu. Pamiętaj, że przed podjęciem decyzji o współpracy z potencjalnymi terapeutami nie jest niegrzecznie pytać potencjalnych terapeutów o szkolenie, które przeszli. Jeśli chcesz wypróbować EMDR w przypadku konkretnego problemu ze zdrowiem psychicznym, takiego jak zespół lęku napadowego lub objawy psychozy, zawsze warto zapytać potencjalnych terapeutów, jakie mają doświadczenie w leczeniu tego problemu. Jeśli nie mają doświadczenia w leczeniu twoich objawów, mogą nawet polecić terapeutę, który będzie lepiej dopasowany. Czy terapię EMDR można przeprowadzić bez przeszkolonego terapeuty EMDR? Terapia EMDR to interwencja w zakresie zdrowia psychicznego. Powinna być przeprowadzana wyłącznie przez odpowiednio przeszkolonych i licencjonowanych klinicystów zdrowia psychicznego. Nie jest to również forma samopomocy, którą można przeprowadzić samodzielnie. Podsumowanie Terapia odwrażliwiania za pomocą ruchu gałek ocznych (EMDR) to dość nowy, nietradycyjny rodzaj psychoterapii. Od kilkudziesięciu lat możemy obserwować jej rosnącą popularność, szczególnie w leczeniu zespołu stresu pourazowego (PTSD). Na pierwszy rzut oka wydaje się, że EMDR podchodzi do kwestii psychologicznych w niezwykły sposób. Nie polega na terapii poprzez rozmowę ani lekach. Zamiast tego EMDR wykorzystuje szybkie, rytmiczne ruchy gałek ocznych pacjenta. To właśnie te ruchy oczu tłumią moc emocjonalnie naładowanych wspomnień z przeszłych traumatycznych wydarzeń. Źródła Hase, M., Balmaceda, U. M., Hase, A., Lehnung, M., Tumani, V., Huchzermeier, C., & Hofmann, A. (2015). Eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) therapy in the treatment of depression: a matched pairs study in an inpatient setting. Brain and Behavior, 5(6), R., Ohlsen, S., & Wood, E. (2020). Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) for the treatment of psychosis: a systematic review. European journal of psychotraumatology, 11(1), J. H., Smith, C. L., Burcham, B., Saunders, N. L., Elfallal, D., & O’Toole, S. K. (2018). Comparing the effectiveness of EMDR and TF-CBT for children and adolescents: A meta-analysis. Journal of Child & Adolescent Trauma, 11(4), A., Moreno-Alcázar, A., Treen, D., Cedrón, C., Colom, F., Perez, V., & Amann, B. L. (2017). EMDR beyond PTSD: A systematic literature review. Frontiers in psychology, 8, F. The role of eye movement desensitization and reprocessing (EMDR) therapy in medicine: Addressing the psychological and physical symptoms stemming from adverse life experiences. Perm J. 2014;18(1):71-77. doi: J. (2006). Teoretyczne podstawy terapii odwrażliwienia za pomocą ruchów oczu. Studia z Psychologii w KUL, M. (2021). The Structure of EMDR Therapy: A Guide for the Therapist. Frontiers in Psychology, 12, 1854. Polecane artykuły
EMDR terapia, czyli „Eye Movement Desensitization and Reprocessing„, którą w Polsce możemy tłumaczyć, jako Terapia odwrażliwiania za pomocą ruchu gałek ocznych, to metoda leczenia bolesnych i traumatycznych doświadczeń. Ta tajemniczo brzmiąca terapia, nie jest formą medycyny alternatywnej, ale wynikiem ponad 30-letniej pracy klinicznej i badań nad jej skutecznością. EMDR terapia czym jest? Francine Shapiro opracowała Terapię EMDR w Stanach Zjednoczonych ponad 30 lat temu, a obecnie jest ciągle rozwijającą się i coraz popularniejszą metodą w psychoterapii. Francine Shapiro, zauważyła, jak szybkie i powtarzające się ruchy gałek ocznych, wykonywane w określony sposób, wpływają na zmniejszenie niepokojących myśli oraz emocji. Dzięki latom badań, metoda ta stała się bardzo popularna w USA, zaś w Europie każdego roku, przybywa jej zwolenników. Światowa Organizacja Zdrowia i Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne, polecają tę metodę do leczenia traum. Metoda EMDR może zostać przeprowadzona tylko przez przeszkolonych lekarzy i psychoterapeutów, opiera się bowiem na szczegółowym protokole składającym się z 8 następujących po sobie faz. Dzięki integracji wybranych elementów innych metod terapeutycznych, łączonych ze stymulacją półkul mózgu, dochodzi do przetwarzania informacji w systemie mózgowym, a to niejako programuje umysł w taki sposób, że dotkliwe wspomnienie zostaje „uzdrowione”. Terapia EMDR dla kogo? EMDR dedykowane jest osobom, które przeżyły bolesne i traumatyczne przeżycia i przez które borykają się z blokadami psychicznymi, trudnościami i lękami. Metoda polecana jest także zmagającym się z fobiami, uzależnieniami, zaburzeniami obsesyjno-kompulsywnymi oraz depresją. Zaburzeniami traumatycznymi określa się zaburzenia lękowe, które mogą pojawić się, jako reakcji na bezpośrednie zagrożenie życia, jak: wypadki, katastrofy naturalne, traumy wojenne, przemoc (fizyczna i psychiczna), nadużycia seksualne. Coraz częściej terapia EMDR wykorzystywana jest w czasie interwencji kryzysowej, a także w pracy z bólem chronicznym i fantomowym. Niektóre osoby po trudnych doświadczeniach wracają do swojego dotychczasowego życia bez objaw traumatycznych, są jednak też tacy, którzy nie mogą o traumie zapomnieć. W ich przypadku objawia się to: ciągłym odtwarzaniem w myśli trudnego doświadczenia, śnienie o nim, życie w ciągłym napięciu, niekontrolowane emocje które mogą się uaktywnić w sytuacji, która może przypominać w jakiś sposób, traumatyczne przeżycia. Unikaniem konkretnych miejsc lub tłumów ludzi – skrajnie pełna izolacja społeczna. EMDR w praktyce Jak wygląda terapia EMDR w praktyce? Podczas spotkań z psychoterapeutą, pacjent przywołuje swoje traumatyczne przeżycie. Przed sesją jest przez prowadzącego lekarza przygotowywany do tego, co może nastąpić. Powrót do bolesnych wspomnień jest dla wielu bardzo trudny. Jednak w tej terapii jest to niezbędne, aby móc uzdrowić swoje życie. Podczas przywoływania podczas sesji traumatycznego wspomnienia, pacjent skupia się na myślach, emocjach i reakcjach ciała, jednocześnie wodząc wzrokiem za ręką terapeuty, który wykonuje (najczęściej) dłonią wahadłowe ruchy, stymulując obie półkule pacjenta. Niekiedy wykorzystuje także bodźce dotykowe i akustyczne. Mimo powrotu do traumatycznych wspomnień, pacjent zaczyna odczuwać ulgę, a stres i napięcie zmniejszają się. Co daje terapia EMDR? Oczywiście terapia EMDR w swoim założeniu ma pomóc uleczyć traumę. Terapia jest zawsze kwestią indywidualną, u niektórych pacjentów wystarczy zaledwie kilka sesji, u innych może to potrwać miesiące, a niektórzy mogą brać udział w terapii przez lata. Pojedyncza sesja trwa zazwyczaj od 50 do 90 min, jej czas może być zależny od reakcji pacjenta i jego stanu emocjonalnego. Samo EMDR pozwala zrozumieć występowanie problemu, jaką funkcję pełnią reakcje na pojawiające się reakcje i emocje, skąd biorą się wspomniane reakcje. Metoda umożliwia także znalezienia w pamięci kluczowego wspomnienia, w którym powstał problem. Nie zawsze jest to oczywiste. Niekiedy traumy objawiają się poprzez reakcje fizyczne, stany emocjonalne, ale pacjent nie pamięta w jakiej sytuacji powstał problem. EMDR umożliwia przetworzenie przez pacjenta traumatycznego wydarzenia w świadomości tak, aby ciężkie wspomnienie zostało zamkniętym rozdziałem. Metoda ma być na tyle skuteczna, że wspomnienie nie będzie zakłócało już więcej normalnego, funkcjonowania. Pożądaną konsekwencją terapii jest powrót do równowagi w codziennym życiu pacjenta. Terapia EMDR jest metodą, która przyniosła ulgę wielu pacjentom – zarówno w Stanach Zjednoczonych, gdzie zyskała popularność, jak i w Europie. Nie stanowi też alternatywnego odłamu medycyny, ale dzięki wieloletnim badaniom i sukcesom w praktyce, jest cenioną przez lekarzy i psychologów metodą leczenia traumy, lęków i fobii.
EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) jest kompleksowym podejściem psychoterapeutycznym, które pierwotnie stosowano w leczeniu stresu pourazowego. Dzięki badaniom odkryto skuteczność metody także w leczeniu innych zaburzeń. Opiera się ona na doniesieniach o przechowywaniu traumatycznych wspomnień w mózgu, procesach przetwarzania informacji i pamięci o trudnych doświadczeniach. Została wynaleziona przez Francine Shapiro w 1987 roku. Obecnie jest jedną z prężniej rozwijających się form psychoterapii. Podstawą pracy w terapii EMDR są wspomnienia, które powodują dyskomfort, lęk czy strach. Wspomnienia muszą być rzeczywiste i konkretne. Terapeuta odnosi się do każdej płaszczyzny stresującego czy traumatycznego wydarzenia, zarówno emocjonalnej, poznawczej jak i behawioralnej i neurofizjologicznej. Warunkiem koniecznym terapii jest poczucie bezpieczeństwa pacjenta w kontakcie z terapeutą. Jest to terapia mocno ustrukturalizowana, gdzie terapeuta podczas sesji postępuje zgodnie z opracowanym przez EMDR Institute protokołem, a przeprowadzenie każdej z tych faz jest warunkiem skuteczności terapii. EMDR polega na: zebraniu wywiadu i historii pacjenta, w tym danych dotyczących trudnego wydarzenia, przekazaniu technik i zbudowania umiejętności radzenia sobie z przeżywaniem silnych emocji, wybraniu celu terapii w porozumieniu z pacjentem, wyregulowaniu silnych emocji – proces Desensytyzacji, spokojnej ocenie wydarzenia – proces Restrukturyzacji, podsumowaniu całego procesu, czyli określenie czy zakończył się sukcesem. EMDR wykorzystuje ruchy gałek ocznych (bilateralną stymulacje) do stymulacji systemu nerwowego, tak, by odblokować możliwość naturalnych umiejętności radzenia sobie z trudnościami. Terapia EMDR jest skuteczna głównie w leczeniu: stresu pourazowego(PTSD); depresji, która jest wynikiem przeżytej traumy; zaburzeń lękowych (związanych z przeżywaniem traumy); Terapię prowadzi certyfikowany terapeuta metody EMDR pani Marta Kolwińska – Wrona Dane Europejskiego Stowarzyszenia EMDR wskazują, że przeciętna terapia trwa od 3 do 6 sesji, ale czasami trwa to znacznie dłużej.
EMDR w psychozie: wskazówki odnośnie konceptualizacji przypadku i leczenia. [streszczenie artykułu, część 5] EMDR in Psychosis: Guidelines for Conceptualization and Treatment Journal of EMDR Practice and Research, Volume 7, Number 4, 2013 David P. G. Van den Berg; M. Van der Vleugel; Anton B. P. Staring; Paul A. J. De Bont; Ad De Jongh Trudności i związane z nimi strategie terapeutyczne Poniżej przedstawiono kilka rodzajów trudności charakterystycznych dla stosowania EMDR u klientów z psychozą, wraz ze strategiami radzenia sobie z nimi. Ciągła traumatyzacja z powodu doświadczeń psychotycznych Jeśli klient przypisuje halucynacje słuchowe (głosy) realnemu agresorowi z przeszłości, wówczas może stale czuć się zagrożony. W podobny sposób, urojenia paranoiczne mogą powodować stałą traumatyzację. Na przykład, klient może mieć poczucie, że przestępcy, którzy kiedyś napadli na niego z bronią, stale go obserwują i chcą mu coś zrobić. Tacy klienci mogą nie być zdolni, żeby poczuć się bezpiecznie w teraźniejszości, nawet w gabinecie terapeuty, gdyż są przekonani, że inni chcą ich skrzywdzić lub zabić. Choć nie zawsze tak jest, to zwykle przypisywanie doświadczeń psychotycznych czynnikom zewnętrznym może uniemożliwiać rozwinięcie się dystansu między przeszłością i teraźniejszością. W czasie sesji EMDR poziom SUD będzie pozostawać wysoki, niezależnie od wyboru celów do przetworzenia. Taka zewnętrzna atrybucja może działać jako „przekonanie blokujące” w ramach EMDR, które uniemożliwia przetwarzanie traumatycznych doświadczeń. W sytuacji tego rodzaju CBT może być niezbędne, żeby skorygować taką dysfunkcyjną atrybucję. Innymi opcjami jest zastosowanie instalacji zasobów oraz wplatanie do EMDR elementów pracy poznawczej (cognitive interweave). Zakłócenia poznawcze Przeszkodą może być też słaba koncentracja. Jest ona często obecna w zaburzeniach psychotycznych jako element zaburzeń poznawczych. W czasie EMDR klienci mogą mieć trudności z wykonywaniem poleceń oraz koncentracją na celu przetwarzania. Niektórzy nie są w stanie podążać przez dłuższy czas za palcami terapeuty (lub innymi rodzajami stymualcji i wymagają powtarzania instrukcji, aby wykonywać to właściwie. Głosy obecne w czasie sesji również rozpraszają klienta. Najlepiej jest jednak starać się realizować protokół w zwykły sposób. W razie poważnych zaburzeń poznawczych sesje mogą być krótsze, jednak zaleca się to jedynie wtedy, gdy jest to absolutnie niezbędne. Niektórzy klienci z psychozą mają słabą pamięć roboczą, która – jak się uważa – ma centralną rolę z fazie desensytyzacji EMDR. Ładunek emocjonalny i to, jak żywo jest doświadczany obraz wydarzenia urazowego zmniejszają się po obciążeniu pamięci roboczej. Za mało dystrakcji (w postaci stymulacji bilateralnej) może powodować, że klient będzie pochłonięty przez ponowne przeżywanie, jednak za dużo dystrakcji może w ogóle uniemożliwić myślenie o wspomnieniach. Najlepiej sprawdza się więc optymalne obciążenie pamięci roboczej i dopasowanie do danego klienta. Trudności z ruchami oczu Niektóre osoby z rozpoznaniem schizofrenii mają upośledzone ruchy sakadyczne, czyli ruchy o szerokim kącie w płaszczyźnie horyzontalnej, często związane z podążaniem za bodźcem. Upośledzone ruchy sakadyczne mogą wynikać z ogólnego uszkodzenia procesów sensomotorycznych w korze czołowej, a w szczególności może to być związane z zaburzonym hamowaniem motoryki w kory przedczołowej. Nie jest jednak jasne, czy te uszkodzenia są przeszkodą w EMDR. Oczywiście, mogą powodować pewne trudności z wodzeniem oczami za bodźcem, jednak ostatnie badania sugerują, że mechanizm działania EMDR związany jest bardziej z obciążeniem pamięci roboczej w czasie myślenia o traumatycznych obrazach, a to prawdopodobnie nie ulega zakłóceniu przez trudności z wykonywaniem ruchów sakadycznych. W razie potrzeby można wykonywać innego rodzaju stymulację, na przykład obustronną dźwiękową, zadania związane z liczeniem w pamięci, rysowaniem czegoś, chodzeniem, albo też z tappingiem. Leki przeciwpsychotyczne Niektórzy badacze uważają, że EMDR działa, ponieważ aktywuje układ cholinergiczny w mózgu, który związany jest z uczeniem się, pamięcią i uwagą. Jednakże niektóre leki przeciwpsychotyczne blokują receptory cholinergiczne, co powoduje działania niepożądane takie jak suchość w ustach, zaparcia, przyspieszoną akcję serca, rozszerzenie źrenic i niepokój psychoruchowy. Niekiedy pacjenci dostają leki przeciwdziałające motorycznym skutkom ubocznym leków przeciwpsychotycznych (np. biperyden), co może powodować mniejszą skuteczność EMDR. Nie jest to co prawda potwierdzone, jednak należy to brać pod uwagę w wypadku, gdy klient zażywa duże ilości leków i brak jest efektów EMDR. Wówczas zmniejszenie dawki leku antycholinergicznego może być pomocne. Zubożenie afektu Apatia, anhedonia i blady afekt są negatywnymi objawami zaburzeń psychotycznych. Badania wskazują, że zaburzenie afektu oznacza raczej zmniejszenie ekspresji emocji, a nie brak ich subiektywnego doświadczania. W czasie EMDR trudno jest jednak niekiedy określić, jak się czuje dana osoba. Czasem zgłasza wysoki SUD (subiektywne jednostki dystresu), choć jego wyraz twarzy nie wskazuje na doznawanie jakichś przykrych uczuć. Utrudnia to pomożenie klientowi w utrzymaniu się w „oknie tolerancji” emocji. Zalecane jest omówienie tego z wyprzedzeniem: jaki poziom SUD oznacza jaki rodzaj doświadczenia klienta. Terapeuta może nie widzieć tego z zewnątrz, jednak klient może doświadczać wewnętrznie silnych emocji. Omówienie tego zwykle nie stwarza większych problemów. Nietypowe skutki uboczne i destabilizacja Niekiedy pojawiają się nietypowe reakcje. Niektórzy zgłaszają, że słyszą dźwięki używane do stymulacji dźwiękowej jeszcze przez kilka dni po sesji, jednak nigdy nie zgłaszano, żeby utrzymywały się dłużej. Objawy psychotyczne mogą tymczasowo nasilać się w czasie EMDR (np. głosy mogą nasilać swoją intensywność i częstotliwość przez kilka dni). Sugerujemy, żeby wspomnieć o takiej możliwości z wyprzedzeniem, dzięki czemu klient będzie mniej zaniepokojony, gdy tak się stanie. Przez wszystkie lata, kiedy autorzy tego artykułu stosowali EMDR w psychozie (u pacjentów szpitalnych oraz ambulatoryjnych) nigdy nie spotkali się z całkowitą dekompensacją psychotyczną, jednak na przyszłość nie można tego wykluczyć z całą pewnością. Ważne jest przygotowanie planu na wypadek nasilenia się psychozy i bliski kontakt z innymi osobami zaangażowanymi w leczenie danej osoby oraz z osobami z jej sieci społecznej. W czasie EMDR mogą pojawiać się objawy dysocjacyjne. Autorzy postrzegają dysocjację jako dysfunkcyjny mechanizm radzenia sobie z wysokim poziomem stresu. Wobec takich reakcji dysocjacyjnych, ważne jest by terapeuta pozostał spokojny i w kontakcie. Większość klientów jest w stanie słyszeć terapeutę, więc warto skomentować sytuację np. „Wygląda na to, że stres nadmiernie się nasilił. Poczekamy więc, aż ponownie będzie możliwe radzenie sobie z nim”. Pomocne może być skupienie się klienta na szczegółach otoczenia. Pomocne może być też wcześniejsze omówienie strategii takich jak dotknięcie przez terapeutę ramienia klienta lub poproszenie go, żeby wymienił 10 niebieskich przedmiotów gabinecie itp. Klienci zwykle sami znają strategie, które im pomagają. Dysocjacja sama w sobie jest nieszkodliwa, a w naszym doświadczeniu zawsze mija. Dyskusja W naszym artykule staraliśmy się przedstawić zalecenia odnośnie konceptualizacji przypadku i stosowania EMDR. Przypadki mające na celu zilustrowanie tego pokazują, że zaburzenia psychotyczne zasadniczo są złożone. Obejmują czynniki biologiczne, psychologiczne i społeczne, a niemal zawsze towarzyszą im inne zaburzenia. Autorzy zalecają więc włączanie EMDR w ramach bardziej kompleksowego leczenia psychologicznego. W naszej praktyce klinicznej łączymy EMDR z CBT. Polecamy sięgnąć po obszerny opis CBT w psychozach do jednego z wielu protokołów. Praktyka pokazuje, że CBT i EMDR można bardzo dobrze łączyć ze sobą. Dość często konieczne jest wykonanie wstępnej pracy poznawczej, aby stworzyć kontekst dogodny do pomyślnej pracy za pomocą EMDR. Z kolei u wielu klientów po pracy EMDR należy korzystać z zadań związanych z ekspozycją lub eksperymentami behawioralnymi, aby uzyskać dalszą poprawę. Warto zauważyć, że w przypadku CBT efekty leczenia są lepsze, jeśli stosuje się kompletny program leczenia. Autorzy mają przekonanie, że łączenie CBT i EMDR ma synergistyczny efekt, jednak konieczne są dalsze badania na ten temat. Znajomość zjawiska psychozy i adekwatnych strategii terapeutycznych jest warunkiem wstępnym stosowania EMDR w psychozie. Z jednej strony, klinicyści, którzy mają doświadczenie w leczeniu zaburzeń psychotycznych wiedzą, że nie ma potrzeby być nadmiernie ostrożnym i że klienci są w stanie znieść więcej, niż wydaje się to możliwe klinicystom nie mającym doświadczenia z psychozami. Podkreśla się, że nie ma żadnych dowodów naukowych, że stosowanie psychoterapii w psychozach jest szkodliwe. W naszym doświadczeniu najwięcej problemów związanych jest ze współistniejącymi zaburzeniami osobowości, w których kluczowym objawem jest niestabilność emocjonalna. Może to na przykład zwiększać ryzyko dysocjacji. Autorzy nie stosują zwykle żadnych technik stabilizacji i stosują standardowy protokół EMDR. Należy zauważyć, że klienci, z którymi pracujemy zwykle mają rozpoznania schizofrenii lub zaburzenia schizoafektywnego i w związku z tym korzystają z opieki psychiatrycznej, w tym – leczenia farmakologicznego. Innymi słowy – zostały u nich wdrożone istotne działania zmierzające do stabilizacji. Niestety nie dysponujemy danymi, które pozwalałyby precyzyjnie określić wskazania i warunki stosowania EMDR w psychozie. Na ten moment, każdy terapeuta musi sam ocenić, co można zrobić za pomocą EMDR, a czego nie, opierając się na swoim klinicznym doświadczeniu. Oczywiście, klinicyści powinni mieć na uwadze czynniki, które mogą wpływać na zdolność klientów do korzystania z EMDR. Kiedy są wyraźne przeciwwskazania, należy odroczyć EMDR lub zmienić plan leczenia, jednak autorzy zauważają, że klienci z psychozą nie różnią się pod tym względem od innych grup. Co więcej, należy podkreślić, że jednym z istotniejszych problemów w odniesieniu do klientów z psychozą jest to, że nie są im oferowane skuteczne strategie psychoterapeutyczne.
jak wygląda terapia emdr